Ngoài ra, với các bạn học sinh Việt Nam, không thể không kể đến câu lạc bộ du học của hiệp hội học sinh sinh viên H.A.O http://www.hn-ams.org.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể hỏi những người bạn đang học trên đất Mĩ, nói chuyện với những người có kinh nghiệm hay nhờ sự tư vấn của thầy cô.
Cách tìm và chọn trường khi du học đại học ở Mỹ
Nên nộp đơn bao nhiêu trường?
Không phải một sớm một chiều mà bạn có thể tìm thấy những ngôi trường thích hợp cho mình. Số trường bạn xin vào cũng là một phần quan trọng trong quá trình chuẩn bị.
Đừng nộp đơn tới ít hơn ba trường trừ khi bạn tin chắc rằng cả ba trường đó sẽ nhận bạn; và bạn cũng đừng nên nộp hồ sơ tới quá 10 trường vì làm thế rất tốn thời gian và công sức tiền bạc, và quan trọng nhất là nó làm chất lượng hồ sơ tuyến sinh của bạn bị loãng đi đáng kể.
Theo ý kiến chủ quan của chúng tôi, con số 7-10 trường là hợp lý nhất. Bạn có thể phân loại các trường mà mình nộp đơn như sau:
o 2 trường “An Toàn” - Safety
o 3-5 trường “Trong Tầm Với”
o 2-3 trường “Mơ Ước” – Dream School
Nằm trong diện “Mơ Ước” là những trường mà bạn cho rằng được nhận học là vô cùng khó khăn, nhưng trong trường hợp đuợc nhận thì bằng giá nào bạn cũng sẽ theo học. “Trong Tầm Với” là những trường mà bạn nghĩ mĩnh có cơ hội sáng sủa là sẽ được nhận. Hãy khôn khéo và đừng nộp hồ sơ tới những trường “Trong Tầm Với” quá giống nhau. Nên sẵp xếp sao cho ít nhất 1 trong các trường “Trong Tầm Với” có chất lượng tương đương với các trường “Mơ Ước”. Còn nhóm trường “An Toàn” là những nơi mà bạn tin rằng mình sẽ được nhận. Nhũng ngôi trường này rõ ràng không phải là lựa chọn đầu tiên của bạn, nhưng để đề phòng trường hợp các trưòng khác từ chối, thì bạn có thể yên tâm nhập học ở những nơi này.
Đấy chỉ là một gợi ý của chúng tôi. Bạn không nhất thiết phải làm theo cách này. Chú ý là tôi in nghiêng các từ “bạn cho rằng”, “bạn nghĩ” hay “bạn tin rằng”. Lý do là, những điều bạn nghĩ có thể sẽ không trở thành hiện thực. Vì nhiều nguyên nhân khác nhau, các trường “An Toàn” có thể từ chối bạn thằng thừng, cùng lúc đó tất cả các trường “Ước Mơ” lại nhận bạn vào học! Điều này rất khó nói trước phải không?
Lập danh sách sơ bộ
Đây là một bước vô cùng quan trọng, bạn cần phải xác định phần nào những trường bạn muốn apply trước khi tìm hiểu cụ thể về trường đó. Không thể nào tìm hiểu hết 2000 trường của Mỹ cùng một lúc được, bạn cần phải lập một danh sách ban đầu trước khi tìm hiều một cách cụ thể. Số trường trong danh sách hoàn toàn tùy thuộc vào bạn, danh sách của một số bạn ban đầu lên đến hơn 300 trường. Đây là một con số có thể nói là khá lớn nhưng không phải là vô lý (bạn đã loại được gần 85% các trường rồi phải không?) Khi đã quen, tìm hiểu thông tin cụ thể về một trường sẽ mất khoàng 15 phút, như thế bạn sẽ mất tất cả là 300 x 15 = 4500 phút hay 75 giờ đồng hồ: không phải quá lâu. Một danh sách sơ bộ hợp lý sẽ cho bạn nhiều lựa chọn và cơ hội hơn.
Cách tìm và chọn trường khi du học đại học ở Mỹ: Lập danh sách trường sơ bộ
Tìm trường theo học bổng
Trước tiên tác giả muốn nói về cách tìm trường theo học bổng (xét cho cùng, với đa số sinh viên Việt Nam, học bổng vẫn là yếu tố quan trọng nhất). Rất nhiều trường của Mỹ cung cấp học bổng cho sinh viên quốc tế, không có con số thống kê chính xác nhưng theo ước tính khoảng trên 500 trường. Mỗi trường có một chính sách học bổng khác nhau: có trường cho học bổng toàn phần, có trường chỉ cho bán phần, có trường cho need-based, có trường cho merit-based (sẽ giải thích sau), có trường cho need – based nhưng không need – blind, vân vân và vân vân, … Nhưng nhìn chung có thể tạm đưa ra một số đánh giá sau: Những trường cho học bổng toàn phần cho sinh viên quốc tế đa số là những trường có chất lượng cao, nguồn lực tài chính dồi dào và đa phần là Liberal Arts College (bạn cần phải nắm vững khái niệm này), đa số các trường này đều nằm trong top 100 của US News. Đa số những trường đại học lớn – University đều không cung cấp học bổng toàn phần cho sinh viên quốc tế, càng hiếm hơn đối với những trường đại học công (State University) vì ngân sách hạn hẹp. Bù lại, những trường này có học phí và ăn ở khá rẻ, khá nhiều trường ở mức 12000 USD. Mong bạn lưu ý là đây chỉ là đa số chứ không phải tất cả, và mình muốn nói đến học bổng toàn phần. Các trường Liberal Arts College bất kể khó dễ phần lớn đếu có học bổng từ vài nghìn USD đến toàn phần cho sinh viên quốc tế.
Có một lời khuyên dành cho các bạn cảm thấy không tự tin lắm với sức học của mình: đừng ngại nhắm tới một suất học bổng toàn phần. Đa số sinh viên Việt Nam được miễn phí đăng ký, do đó bạn nên thử sức ở một số trường khó. Nên nhớ may mắn là một yếu tố vô cùng quan trọng trong quá trình nộp đơn đăng ký. Tìm trường theo học bổng toàn phần
Bạn hãy download và tìm trường theo danh sách các trường cho học bổng [1]. Danh sách này có thông tin cụ thể và chi tiết về số lượng học bổng cũng như số tiền học bổng (tính trung bình) dành cho sinh viên quốc tế.
Ngoài ra, bạn có thể vào danh sách các trường đại học hàng đầu tại Mỹ của USNEWS[2].
Đặc biệt lưu ý đến 2 bảng xếp hạng National Universities và Liberal Arts College, nhất là Liberal Arts College. Nói không ngoa, đây là 2 “mỏ vàng” của bạn đấy. Gần như 100% các trường trong top 50 Liberal Arts College cung cấp học bổng toàn phần cho sinh viên quốc tế, và khoảng 60% trở lên trong tier 2 (nhóm xếp ở hạng 50-100) có học bổng tương đối hậu hĩnh.
Đối với danh sách University, con số này ít hơn, điều này cũng có nguyên nhân của nó. Đa số University là những trường lớn, đông sinh viên, số đơn đăng ký hàng năm rất lớn. Dù vậy phần lớn các trường đại học trong danh sách University cũng có những suất học bổng nhất định, đặc biệt trong top 20 thì học bổng toàn phần khá nhiều bởi những trường này có nguồn tài chính khá dồi dào. Nếu bạn đang nhắm đến học bổng toàn phần, hãy lưu lại bản danh sách top 100 này, đây là 100 chỗ đầu tiên trong danh sách sơ bộ của bạn đấy. Khi đã bắt đầu quá trình nộp đơn, bạn sẽ thuộc nằm lòng tên và vị trí của chúng ngay. Tìm trường với học bổng bán phần
Đây là một cách tiết kiệm được tương đối nhiều thời gian nhưng không phải lúc nào cũng chính xác. Xin lưu ý với bạn, tất cả những thông tin trên các trang web, kể cả sách báo về đại học của Mỹ đều chỉ chính xác một cách tương đối.
Bạn hãy vào mục tìm trường nâng cao của College Board. Chọn mục Cost and Financial Aid và tick vào mục Find colleges that offer financial aid for international students. Công cụ tìm kiếm nâng cao (Advanced Search) của Collegeboard có thể nói là công cụ tìm trường hiệu quả nhất hiện nay và là một trang web bạn không thể bỏ qua trong quá trình tìm trường. Công cụ này cho phép bạn tìm kiếm 3677 trường đại học của Mỹ theo nhiều tiêu chí: địa điểm, kĩch cỡ, ngành học, học phí, hoạt đông ngoại khóa, học bổng, … Bạn nhớ Bookmark trang web này nhé. Độ chính xác của những tìm kiếm này là khoảng 70%, và nói chung là thừa nhiều hơn thiếu nên cũng có thể tin cậy được. Trang web sẽ đưa ra kết quả 1 năm trường cho bao nhiêu học bổng với số tiền là bao nhiêu để bạn tự đánh giá. Tìm trường theo chất lượng và độ khó
Xin lưu ý, chất lượng và độ khó chỉ hoàn toàn là khái niệm tương đối và vẫn mang tính tranh cãi. Tác giả đánh giá chất lượng và độ khó của một trường dựa vào các bảng xếp hạng và đánh giá của các trang web có uy tín của Mỹ chứ không dựa vào ý kiến chủ quan. Những trang web này đánh giá như thế nào là hoàn toàn phụ thuộc vào họ và vẫn còn nhiều bất đồng trong bản thân nước Mỹ, mong bạn lưu ý điều này khi chọn trường.
Có thể nói một cách đơn giản, trường càng có chất lượng cao thì càng khó. Đó chính là lý do tại sao chất lượng và độ khó được gộp chung. Riêng đối với sinh viên du hoc my quốc tế khái niệm nay hơi khác một chút. Đa phần các trường ở Mỹ có chính sách học bổng không need-blind với sinh viên quốc tế (thậm chí sinh viên Mỹ), tức là học bổng xin nhiều hay ít sẽ ảnh hưởng đến cơ hội được chấp nhận của bạn. Điều đó dẫn đến hoàn cảnh là những trường được coi là đầu vào khá dễ mà bạn xin học bổng nhiều thì có khi cũng .. trượt vỏ chuối, còn trường đầu vào trung bình nhưng bạn xin học bổng vừa phải có khi lại được chấp nhận. Còn vô số những yếu tố khác ảnh hưởng đến cơ hội của sinh viên quốc tế nữa chứ không chỉ là mặt tài chính và học tập đơn thuần. Ví dụ, nếu trường Y vốn nôi tiếng .. keo kiệt mà 2 năm liền có nhận sinh viên Việt Nam thì có lẽ cơ hội của bạn không cao lắm đâu, hoặc trường Z không có sinh viên Việt Nam nào, hay rất ưu ái sinh viên Việt Nam thì bạn nên cố gắng nộp đơn cho họ. Lý do là đa số các trường muốn đa dạng hóa tập thể sinh viên của họ, nên chấp nhận một nền văn hóa khác cũng là một phần trong chiến lược. Nói đến đây không hẳn nhiều bạn sẽ cảm thấy ngán ngẩm vì nó … phức tạp quá. Vâng, đúng là việc nộp đơn phức tạp thật, nhưng phần thưởng bạn đạt được (học bổng 35000 USD/ năm chẳng hạn) thừa đủ cho thời gian mà bạn bỏ ra.
Để tìm trường theo độ khó và chất lượng đơn thuần không khó (bỏ qua các yếu tố đã nói ở trên). Cách đơn giản nhất, thuận tiện nhất là dùng bảng xếp hạng của US News như đã nói ở trên. Đương nhiên khó có thể kết luận được Harvard hay Princeton có chất lượng tốt hơn MIT hay Caltech, nhưng có lẽ bạn cũng sẽ phần nào nắm được chất lượng của chúng. Có thể nói rằng những trường chênh nhau 10-15 thứ hạng không khác nhau nhiều lắm.
Về độ khó, bạn vẫn có thể dùng bảng xếp hạng trên (trường càng uy tín thì đầu vào càng khó phải không?), nhưng xin nói trước, độ khó của một trường với sinh viên quốc tế là hoàn toàn khác. Để tìm hiểu rõ hơn bạn có thể tìm xem điểm trung bình SAT của trường là bao nhiêu, GPA của các thí sinh như thế nào, một năm trường nhận bao nhiêu đơn, chấp nhận bao nhiêu, cho học bổng bao nhiêu, chính sách với sinh viên quốc tế như thế nào? vân vân và vân vân.
Đây là hai danh sách xếp hạng độ khó: Selectivity Info - By College (xếp theo trường) và Selectivity Info - By Rating (xếp theo độ khó). Tìm trường theo môn học
Dĩ nhiên bạn chưa phải chọn ngành cho đến năm thứ 3, nhưng bạn vẫn rất nên có một ý tưởng phác thảo trong đầu, hoặc ít nhất một định hướng, sở thích tạm thời. Mỗi trường đều có điểm mạnh và điểm yếu. Có khi một trường Ivy cũng không có một khoa engineering mạnh như một LAC bậc trung. Hãy tìm kiếm những trường mạnh ở những lĩnh vực bạn yêu thích. Ví dụ bạn thích học về kinh tế, Bạn có thể tham khảo bảng xếp hạng của US news mụcBest Undergraduate Business Programs
Rank/School Peer assessment score ( 5.0 = highest)
1. University of Pennsylvania (Wharton) 4.8
2. Massachusetts Inst. of Technology (Sloan) 4.6
3. University of California–Berkeley (Haas) * 4.5
4. University of Michigan–Ann Arbor * 4.5
Hoặc cũng có thể vao trang web www.princetonreview.com, chọn mục colleges and careers, rồi chọn majors and careers, sau đó là schools offering the major. Ví dụ: danh sách những trường dạy ngành economics
Như các bạn thấy ở những trường đánh dấu sao, ngành mà bạn mong muốn sẽ là mạnh nhất và đông học sinh học nhất. Các yếu tố cần quan tâm khác khi chọn trường
Không nên xem nhẹ những yếu tố ngoài khả năng cung cấp hố trợ tài chính của trường và chất lượng đào tạo. Nói cho cùng, đại học là nơi bạn sẽ trải qua 4 năm có ý nghĩa nhất trong cuộc đời minh nên bạn phải chọn trường mà bạn cảm thấy mình phù hợp nhất. Ở trang web www.princetonreview.com có những bảng xếp hạng rất hay như la bảng xếp hạng những trường có học sinh vui vẻ nhất, giáo sư hay nhất, hay là campus nao đẹp nhất. Không nên bỏ qua những bảng xếp hạng nhỏ nay bởi nó sẽ giup bạn tiêt kiêm rất nhiều thời gian lúc chọn lọc trường vào list cua mình.
- Danh tiếng của trường: Dù nhiều người cho rằng danh tiếng của trường không thực sự quan trọng, nhưng khi bạn cầm tấm bằng tốt nghiệp đi xin việc thì điêu này lại có tầm quan trọng nhất định. Học ở một trường danh tiếng không đảm bảo cho bạn một công việc tốt, tuy nhiên, đó là một điểm bắt đầu vững chắc.
- Môi trường/cách sống du hoc my xã hội: Hãy tự hỏi mình, liệu bạn của thích học ở một trường có Greek-system (nhiều party của các hội học sinh) hay bạn thích ở một môi trường yên tĩnh. Rượu bia, hút chích có phổ biến ở trong campus không? Trong campus có những trò tiêu khiển, giải trí nào? Sinh viên có đoàn kết với nhau hay luôn hoạt động riêng rẽ?
- Đội ngũ giáo viên: Những người sẽ là mentors, hướng dẫn trong suốt 4 năm - hãy chọn lựa một cách thông thái. Hãy nhìn vào những công trình nghiên cứu của các giáo sư, các cuốn sách và bài báo của họ, và cả tỉ lệ giáo viên : học sinh nữa (ở các trường liberal arts tỉ lệ này là 10:1)
- Vị trí địa lý: Hoa Kỳ là một đất nước rộng lớn - gấp rất nhiều lần so với Việt Nam. Đừng nói đến vùng, mỗi bang đã mang một tính cách mới mẻ và khác lạ. Bạn cần hiểu mình muốn gì. Bạn muốn sống ở vùng có khí hậu nóng, mát hay lạnh? Hãy nghiên cứu kỹ về từng vùng bởi bạn sẽ ở đó tận 4 năm trời, bạn sẽ không thể chịu đựng được một thứ thời tiết đáng ghét. Một yêu tố khác cần xem xét là địa điểm: ngoại thành, thành thị hay nông thôn. Sinh viên chúng ta người thì thích sống yên bình chốn quê kiểng, người thì khoái cuộc sống nhộn nhịp chốn đô thành. Vị trí địa lý đôi khi ảnh hưởng rất lớn đến qua trình học tập, và sự nghiệp sau này của bạn. Bởi ví dụ học ở thành phố lớn, bạn sống một nhịp sống hiện đại nhanh chóng, được tiếp xúc với nhiều người từ khắp nơi trên thế giới hay có cơ hội làm việc ở những trung tâm kinh tế hàng đầu.
- Tập thể sinh viên: Cộng đồng sinh viên ở tất cả các trường đều đa dạng nhưng luôn có 1-2 nhóm chiếm đa số thành phần sinh viên. Hãy xem xem bạn hợp với nhóm sinh viên nào nhất. Ví dụ, bạn thích chơi với những sinh viên xuất sắc luôn chú tâm học tâm hay bạn khoái gia nhập hội thể thao.
- Sự đa dạng về tôn giáo/chủng tộc: Tỉ lệ sinh viên quốc tế, Á-Mỹ, Mỹ gốc, Mỹ-Phi đông sẽ khiến bạn cảm thấy bớt lạc long hơn những ngày đầu đến Mỹ, them vào đó, bạn lại được tiếp xúc nhiều hơn với các nên văn hoá trên thế giới
- Quản lý, cơ sỏ vật chất của trường: Trường học có đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của sinh viên không? Có đây đủ các trang thiết bị thể thao, co được sủ dụng miễn phí không cũng là câu hỏi của nhiều người khi tiến hành chọn trường.
- Ý kiến người trong cuộc: Có rất nhiều nguồn sẽ cho bạn những quan điểm của các sinh viên về trường của họ. Điều này thực sự rất hữu ích bởi chính họ đã và đang tiếp thu nền giáo dục và các dịch vụ khác ở ngôi trường đó. Tham khảo: www.studentsreview.com, www.campusdirt.com, www.collegeconfidential.com , www.collegeprowler.com Kinh nghiệm - Lời khuyên
Bạn có thể tham khảo về những trường hiện đã có sinh viện Việt Nam theo học. Những anh chị trên Câu Lạc Bộ Du Học của trường Hà Nội – Amsterdam là “nguồn trường” cho bạn đấy. Hãy hỏi xem anh chị đã apply vào những trường nào, có biết trương nào hay và hào phóng không.
Danh sách học sinh Việt Nam tại Mỹ - HAO: [6]
Ngoài ra bạn cũng có thể biết năm vừa rồi đã có những trường nào nhận học sinh Việt Nam, kết hợp với ranking của US News, để chọn ra các trường một cách hợp lý nhất:[7]
Nếu bạn muốn liên lạc với học sinh Việt Nam đang học ở trường bạn định nộp hồ sơ để hỏi kinh nghiệm thì hãy vao trang web của trường, vào mục Directory để tìm. Đừng ngại bởi các anh chị đi trước luôn luôn nhiệt tình giúp đỡ các em đi sau.
Không nên chỉ chọn những trường trong top 50, nhiều người Việt Nam học để gửi hồ sơ mà cần phải đa dạng hoá các trừơng mình chọn: Trường mơ ước, trường trong khả năng, trương chắc chắn sẽ được nhận. Đừng nghĩ rằng chỉ các trường top mới cho tiền, đôi khi những trường trong khả năng, hoặc chắc chắn sẽ vào có chính sách thu hút học sinh quốc tế lại cho bạn học bổng toàn phần thì sao. |